Kleszcza można przynieść z lasu, parku, działki, ale też z trawnika obok przedszkola. Ukąszenie często przechodzi niezauważone – a skutki potrafią być poważne. Dzieci są bardziej narażone, bo spędzają mnóstwo czasu blisko ziemi, w ruchu, bez osłony. Ale borelioza dotyczy całych rodzin. I im szybciej wiesz, jak się chronić, tym większa szansa, że unikniesz problemów.
Gdzie kleszcze zagrażają najbardziej – i dlaczego dzieci mają pod górkę
Kleszcze nie mają specjalnych wymagań – wystarczy trawa, cień i dostęp do żywiciela. Najczęściej siedzą nisko, przy ziemi: w zaroślach, przy ścieżkach, w liściach pod krzakami. Dlatego dzieci mają z nimi kontakt znacznie częściej niż dorośli. Bawią się w trawie, siadają na kocach, zbierają patyki i kwiatki. Są w samym środku kleszczowej strefy.
Szczyt aktywności przypada na maj i czerwiec, potem na wrzesień. Ale jeśli tylko jest ciepło, można spotkać je już w marcu. I nie trzeba jechać do lasu. Wystarczy wyjść na działkę albo spacer w parku.
Dobrze dobrany ubiór to podstawa: jasne, gładkie tkaniny, długie nogawki i rękawy, zakryte buty. Ale na dłuższą metę to za mało. Warto też sięgnąć po sprawdzone preparaty na kleszcze – takie, które są bezpieczne także dla dzieci. Substancje jak icaridyna czy IR3535 skutecznie odstraszają kleszcze, a przy tym są łagodniejsze niż klasyczny DEET.
Po każdym powrocie z zielonych terenów dobrze jest obejrzeć skórę – dziecka i swoją. Zwłaszcza kark, uszy, pachwiny, kolana, zgięcia łokci. Kleszcze nie gryzą od razu. Czasem mijają godziny, zanim się wbiją. To Twój czas, żeby je uprzedzić.
Co zrobić po ukąszeniu i kiedy borelioza staje się groźna?
Kleszcz sam nie znika, trzeba go usunąć jak najszybciej. Im krócej jest wbity, tym mniejsze ryzyko zakażenia. Jeśli dziecko lub dorosły wraca ze spaceru, a Ty zauważysz kleszcza, nie panikuj – liczy się precyzja.
Użyj pęsety albo specjalnej karty do usuwania kleszczy. Złap go jak najbliżej skóry i wyciągnij zdecydowanym ruchem prosto w górę. Nie smaruj olejem, masłem, alkoholem – to nie pomaga, a może zwiększyć ryzyko zakażenia.
Po usunięciu kleszcza zdezynfekuj skórę i zapisz datę – najlepiej też zrobić zdjęcie miejsca wkłucia. Przez kolejne dni obserwuj skórę i ogólne samopoczucie.
Rumień wędrujący, który pojawia się po kilku dniach lub tygodniach, to wyraźny sygnał, że doszło do zakażenia. Ale borelioza może rozwijać się też bez niego. U dzieci i dorosłych objawy bywają różne: gorączka, bóle głowy, zmęczenie, bóle mięśni i stawów, problemy ze snem, rozdrażnienie. Jeśli coś Cię niepokoi – skonsultuj się z lekarzem.
Im wcześniej zacznie się leczenie, tym większa szansa na szybki powrót do zdrowia. Borelioza rozwinięta i nieleczona może prowadzić do powikłań neurologicznych, przewlekłego bólu, problemów ze stawami czy koncentracją. Dlatego tak ważna jest szybka reakcja – nie tylko po zauważeniu kleszcza, ale też wtedy, gdy pojawią się nietypowe objawy.
Kleszczy nie da się całkowicie uniknąć, ale można skutecznie ograniczyć ryzyko. Wystarczy uważność, kilka prostych nawyków i szybka reakcja, jeśli dojdzie do ukąszenia. To mały wysiłek, który może uchronić przed poważnymi problemami zdrowotnymi.